Η φράση «η σωστή πλευρά της ιστορίας» χρησιμοποιείται όλο και πιο συχνά από δυτικές κυβερνήσεις, ιδιαίτερα σε περιόδους γεωπολιτικών εντάσεων, για να προσδώσει ηθικό κύρος στις θέσεις τους. Υπονοεί ότι η Δύση, με τα ιδανικά της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελεύθερης αγοράς, βρίσκεται στον δρόμο της προόδου και της αλήθειας. Όμως, αυτό το αφήγημα κάθε άλλο παρά καθολικό και αντικειμενικό είναι.
Μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο κόσμος χωρίστηκε σε ζώνες επιρροής από τους ίδιους τους νικητές: τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Σοβιετική Ένωση. Παρά τις ιδεολογικές τους διαφορές, βρέθηκαν τότε από την ίδια πλευρά της ιστορίας – απέναντι στον φασισμό και τον ναζισμό. Ωστόσο, η μεταπολεμική ειρήνη δεν σήμανε και το τέλος των ανταγωνισμών. Αντίθετα, εγκαινιάστηκε ο Ψυχρός Πόλεμος, με διαιρέσεις, πραξικοπήματα, πολέμους δι' αντιπροσώπων και παγκόσμια πόλωση.
Στις μέρες μας, η προσπάθεια ανασχεδιασμού της παγκόσμιας τάξης δεν γίνεται θεωρητικά. Δυνάμεις όπως η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία και πολλές χώρες του Παγκόσμιου Νότου αμφισβητούν τη δυτική μονοκρατορία και το «δικαίωμα» της Δύσης να κρίνει ποιοι είναι οι «καλοί» και ποιοι οι «κακοί» του πλανήτη. Η Δύση στηρίζει με ευκολία απολυταρχικά καθεστώτα όταν εξυπηρετούν τα συμφέροντά της και δαιμονοποιεί άλλα που αμφισβητούν την ηγεμονία της. Ο ηθικός μανδύας δεν είναι τίποτε άλλο από πολιτικό εργαλείο.
Η Ρωσία και η Κίνα προβάλλουν ένα διαφορετικό αφήγημα: αυτό της πολυμέρειας, της κυριαρχίας των κρατών και της αντίστασης στην αμερικανική παγκόσμια ηγεμονία. Αυτή η προσέγγιση βρίσκει αποδοχή σε κράτη που έχουν βιώσει αποικιοκρατία, επεμβάσεις, εκμετάλλευση και διεθνή περιθωριοποίηση.
Η πιο κραυγαλέα αντίφαση του δυτικού αφηγήματος εμφανίζεται στο ζήτημα των πυρηνικών όπλων. Χώρες όπως το Ισραήλ – το οποίο διατηρεί πυρηνικό οπλοστάσιο χωρίς επίσημη παραδοχή, χωρίς υπογραφή στη Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων και χωρίς διεθνή έλεγχο – θεωρείται «νόμιμος» πυρηνικός παράγοντας. Παράλληλα, το Ισραήλ έχει ιστορικό βαρβαροτήτων κατά του παλαιστινιακού λαού, με αποκορύφωμα τα γεγονότα που βλέπουμε σήμερα: την αδιαμφισβήτητη γενοκτονία στη Γάζα, υπό την ανοχή της Δύσης.
Αντίθετα, το Ιράν – το οποίο εδώ και πάνω από 200 χρόνια δεν έχει εξαπολύσει καμία επεκτατική πολεμική ενέργεια – απειλείται, πιέζεται και δαιμονοποιείται επειδή ενδέχεται να αναπτύξει πυρηνικά. Την ίδια στιγμή, Πακιστάν και Ινδία, πυρηνικές δυνάμεις εκτός των προβλεπόμενων πλαισίων, γίνονται αποδεκτές ή ανεκτές, ανάλογα με το αν ευθυγραμμίζονται με το αμερικανικό ή ρωσικό γεωπολιτικό πλέγμα.
Η πρόσφατη ισραηλινή επίθεση εναντίον του Ιράν – με το πρόσχημα μιας «μελλοντικής απειλής» – καταπάτησε κάθε έννοια διεθνούς δικαίου. Το Ιράν, όμως, δεν είναι Ιράκ, ούτε Αφγανιστάν, ούτε Συρία ή Λίβανος. Είναι η ιστορική Περσική Αυτοκρατορία, ένας πανάρχαιος πολιτισμός με τεράστια γεωστρατηγική σημασία. Ελέγχει όχι μόνο τα Στενά του Ορμούζ, αλλά συνολικά τον Περσικό Κόλπο – μια περιοχή ζωτικής σημασίας για την παγκόσμια ενέργεια. Αυτό, φυσικά, δεν είναι διατεθειμένες να το χάσουν ούτε η Ρωσία, ούτε η Κίνα, ούτε και άλλες χώρες που ζητούν την οικοδόμηση ενός πολυπολικού κόσμου.
Βρισκόμαστε πιθανώς στο μεταίχμιο μιας παγκόσμιας σύρραξης, όχι κατ’ ανάγκην με τη μορφή ενός «παραδοσιακού» παγκοσμίου πολέμου, αλλά ως σύγκρουση συστημάτων, συμμαχιών και αξιών που διαπερνά κάθε ήπειρο.
Η ισορροπία δυνάμεων που διατηρήθηκε μεταπολεμικά έχει σχεδόν διαλυθεί. Η μονοκρατορία των ΗΠΑ αμφισβητείται πλέον ανοιχτά από μια σειρά αναδυόμενων δυνάμεων – με τη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν να ηγούνται ενός μετώπου που ζητά έναν πολυπολικό κόσμο, στον οποίο δεν θα αποφασίζει ένας, αλλά πολλοί.
Η σύγκρουση στο Ισραήλ και τη Γάζα, η αντιπαράθεση Ρωσίας – ΝΑΤΟ μέσω Ουκρανίας, η κρίση στη Νότια Σινική Θάλασσα, και τώρα η ένταση Ισραήλ – Ιράν, δεν είναι απομονωμένα γεγονότα. Είναι κομμάτια ενός παγκόσμιου γεωπολιτικού παζλ που αλλάζει ταχύτατα και ενδέχεται να οδηγήσει:
- Σε ευρύτερες περιφερειακές συγκρούσεις, που θα εμπλέξουν υπερδυνάμεις.
- Σε οικονομικούς και ενεργειακούς πολέμους, με εργαλεία το πετρέλαιο, τα logistics και τα νομίσματα.
- Σε κλιμάκωση πυρηνικών ή υβριδικών απειλών, με κυβερνοπόλεμο, επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές και παγκόσμιες ψυχολογικές επιχειρήσεις.
Αυτό δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Είναι μια ανάλυση βασισμένη σε πραγματικά δεδομένα: Η Ρωσία βρίσκεται ήδη σε πόλεμο. Το Ιράν δέχεται επιθέσεις και απαντά. Η Κίνα προετοιμάζεται στρατηγικά, ενώ το ΝΑΤΟ ενισχύει τη στρατιωτική του παρουσία σε Ευρώπη και Ειρηνικό. Όλοι ετοιμάζονται – λιγότερο ή περισσότερο φανερά.
Η Ελλάδα, ως χώρα μικρή αλλά στρατηγικά τοποθετημένη, δεν μπορεί να πορεύεται τυφλά, ακολουθώντας απλώς τις επιλογές άλλων. Δεν έχει την πολυτέλεια να υποστηρίζει άκριτα κράτη-τρομοκράτες όπως το Ισραήλ, ούτε να αποκόπτεται από τον Παγκόσμιο Νότο και τον αναδυόμενο πολυπολικό κόσμο. Οφείλει να σταθμίσει τα πραγματικά εθνικά της συμφέροντα, με σύνεση, διορατικότητα και μακριά από δογματισμούς.
Μέσα σε αυτό το ταραγμένο διεθνές τοπίο, η Ελλάδα καλείται να τοποθετηθεί. Η μέχρι τώρα άκριτη στήριξη στο Ισραήλ δεν προσέφερε – και ούτε πρόκειται να προσφέρει – ουσιαστικό όφελος στη χώρα μας. Αντιθέτως, η συνεργασία αυτή ενδέχεται να μας καταστήσει συνενόχους σε εγκλήματα πολέμου και να απομονώσει την Ελλάδα από τον ευρύτερο αραβομουσουλμανικό κόσμο.
Ήρθε η στιγμή η Ελλάδα να επανεξετάσει σοβαρά ποια είναι η σωστή πλευρά της ιστορίας. Όχι με όρους προπαγάνδας, αλλά με όρους εθνικού συμφέροντος, ιστορικής δικαιοσύνης και διεθνούς νομιμότητας. Η ιστορία δεν γράφεται μόνο από τους ισχυρούς· γράφεται και από εκείνους που τολμούν να πάρουν ηθικές και στρατηγικές θέσεις με μακροπρόθεσμο όραμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου